Czym jest zaćma?
Zaćma
inaczej nazywana kataraktą to zmętnienie własnej soczewki oka, które zaburza prawidłowe widzenie i powoduje znaczne ograniczenia w życiu codziennym. Widzenie staje się nieostre oraz mgliste. Zaćma jest chorobą progresywną, która może spowodować nawet całkowitą utratę widzenia. Jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy jest jej operacja.
Sztuczne soczewki wewnątrzgałkowe
Sztuczne soczewki są to implanty stosowane m.in. w leczeniu operacyjnym zaćmy. Soczewki takie przywracają „przezroczystość widzenia”, ale także (o czym nie każdy wie) neutralizują wady optyczne, jak krótkowzroczność, nadwzroczność czy astygmatyzm. Oznacza to, że jednoczasowo pozbywając się zaćmy, pacjent może pozbyć się nawet całkowicie okularów. Takie soczewki (soczewki premium) dedykowane są nie tylko dla pacjentów chorych na zaćmę, ale dla osób, które z rożnych przyczyn chcą pozbyć się okularów, zarówno tych do dali jak i do czytania…
Więcej o sztucznych soczewkach wewnątrzgałkowych
W ostatnich 10 latach nastąpił ogromny postęp technologiczny w obszarze implantów wewnątrzgałkowy, w tym soczewek.
Operacja zaćmy wiąże się integralnie z koniecznością wszczepienia takiej sztucznej soczewki. I tu częste pytanie pacjentów: jaka soczewka jest dobra dla mnie?
Istnieje szereg soczewek wewnątrzgałkowych, najczęściej są to implanty akrylowe o różnym stopniu uwodnienia. Nowoczesne technologie sprawiają, że soczewki są już optycznie bardzo zbliżone do tej ludzkiej.
Tzw. indeks optyczny czy bez aberracyjna optyka pozostaje w takim zakresie, że uzyskuje się transmisję światła do siatkówki porównywalną do przezierności soczewki zdrowej osoby.
Soczewki wyposażone są w filtry np. filtr dla światła niebieskiego celem ochrony czułej siatkówki.
Celowe wydaje się podejście indywidualne dla każdego pacjenta jeśli chodzi o wybór implantu czyli nie taki sam rodzaj soczewki dla wszystkich pacjentów; każdy pacjent bowiem ma swe oczekiwania.
Przykłady: Niektórzy pacjenci są tak mocno przyzwyczajeni do noszenia okularów (głównie to grupa osób o wysokiej krótkowzroczności), że chcą zachować taką korekcję, inni chcą przy okazji wymiany soczewki z powodu zaćmy, pozbyć się całkowicie okularów zarówno do dali jak i czytania.
Z kolei młodzi pacjenci chcą często bez trudu pracować przy komputerze, co oznacza że nie należy ich pozbawiać tzw. widzenia pośredniego.
Warto zaznaczyć że soczewki wewnątrzgałkowe mogą zniwelować astygmatyzm; NFZ refunduje tego typu zabieg ale tylko powyżej 2 dioptrii astygmatyzmu. Z mojego doświadczenia wynika że nawet neutralizacja 0.75 dioptrii astygmatyzmu przynosi znaczną poprawę widzenia bez konieczności zakupu okularów cylindrycznych po zabiegu.
Obecnie na rynku istnieje szereg soczewek zarówno podstawowych jak i z grupy premium. Często rekomenduję soczewki dwu czy wieloogniskowe, dlatego że to one optycznie najbardziej zbliżają się do parametrów zdrowej ludzkiej soczewki. Na to się składa ich asferyczność i wieloogniskowość, często niezależnie od szerokości źrenicznej a odpowiednio wyprofilowane krawędzie zabezpieczają przed tzw. wtórną zaćmą.
Zabieg operacyjny leczenia zaćmy
Kilka informacji o leczeniu zaćmy
Po pierwsze warto zaznaczyć, że sam zabieg nie boli. Przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym – kroplowym tzn. bez wykonywania jakiegokolwiek zastrzyku p/bólowego. Monitorowana jest praca serca, ciśnienie tętnicze – anestezjolog czuwa nad ogólnym bezpieczeństwem pacjenta. Po zabezpieczeniu pola operacyjnego, sama procedura usunięcia zamglonej soczewki i wszczepienia implantu soczewkowego trwa zwykle 6 do 8 minut. Mikrocięcie (2mm), tzw. fakoemulsyfikacja zapewniają bezpieczeństwo całej procedury, ograniczając możliwe komplikacje.
Po operacji, i krótkim odpoczynku można wracać do domu. Opatrunek w postaci przezroczystej szybki można pozostawić na najbliższą noc. Efekt poprawy widzenia jest zauważalny następnego dnia po zdjęciu opatrunku, w kolejnych dniach w okresie rekonwalescencji ostrość wzroku “wyostrza się”, krople zabezpieczają oko w tym okresie i pomagają w gojeniu. Tego typu operacja należy do najczęściej wykonywanych na świecie, miliony ludzi co roku uniezależnia się w ten sposób od tej choroby, poprawiając swoją jakość życia.
Przygotowanie do zabiegu operacji zaćmy
Samo przygotowanie do zabiegu nie jest kłopotliwe i nie pochłania dużo wysiłku czy czasu. Dla bezpieczeństwa pacjenta potrzebne jest wykonanie kilku rutynowych parametrów z krwi jak morfologia, glikemia czy czasy krzepnięcia. Istotna jest wiedza o stosowanych lekach głównie kardiologicznych – niektóre z nich należy 3 dni przed zabiegiem odstawić lub zmienić na inne.
Istotne jest badanie okulistyczne – pomiar oka celem wyliczenia i doboru właściwej sztucznej soczewki. Takie badanie może być wykonane bezpośrednio przed operacją, w tym samym dniu, metodą bezkontaktową lub gdy zaćma jest bardzo dojrzała – metodą ultrasonografii. Przy zastosowaniu sprzętu najnowszej generacji m.in. IOL Master, pomiary są niezwykle dokładne co jest bardzo istotne dla powodzenia zabiegu.
Soczewki/implanty stosowane w leczeniu zaćmy
Nowoczesna operacja zaćmy to nie tylko jej bezpieczne usunięcie, ale także dobór i wszczepienie sztucznej soczewki na miarę oczekiwania pacjenta.
Soczewki jednoogniskowe
Soczewki jednoogniskowe zapewniają pacjentowi dobre widzenie do dali, oglądanie TV, jazda samochodem, widoki na odległość powyżej 2 metrów, natomiast aby przeczytać tekst gazety, książki, potrzebne są wtedy okulary do czytania.
Soczewki wieloogniskowe
Soczewki wieloogniskowe natomiast pozwolą pozbyć się okularów na zawsze. Dlaczego? Ich nowoczesna konstrukcja pozwala jednocześnie widzieć wyraźnie przedmioty bliskie i dalekie, a także tzw. widzenie pośrednie czyli np. praca przy komputerze. Naturalny obraz i postrzeganie kolorów to atrybuty takich implantów.
Soczewki toryczne
Soczewki toryczne z kolei neutralizują wadę refrakcji – astygmatyzm, poprawiając kontrast i widzenie barwne, uniezależniając pacjenta od okularów cylindrycznych do dali.
